Khi thi công sàn bê tông, việc bố trí thép sàn đúng cách là yếu tố quan trọng quyết định độ bền và khả năng chịu lực của công trình. Trong đó, thép sàn 1 phương là lựa chọn phổ biến nhờ tính đơn giản và hiệu quả kinh tế. Vậy thép sàn 1 phương là gì? Cách bố trí ra sao để đạt hiệu quả tối ưu? Hãy cùng WEDO tìm hiểu ngay!
MỤC LỤC
Sàn 1 phương là gì?
Sàn một phương (One Way Slab) là loại sàn chịu lực theo một hướng nhất định, chỉ được đỡ bởi hai cạnh đối diện hoặc có tỷ lệ chiều dài trên chiều rộng lớn hơn 2. Khi chịu tải, lực được truyền chủ yếu theo phương vuông góc với gối đỡ. Do đó, thép chịu lực trong kết cấu này chỉ được bố trí theo một phương duy nhất, giúp tối ưu hóa vật liệu và đơn giản hóa thi công. Sàn một phương thường được sử dụng trong các công trình có nhịp nhỏ, phù hợp với nhà ở dân dụng (nhà cấp 4 3 phòng ngủ 1 phòng thờ) và công trình công nghiệp nhẹ.
Phân biệt sàn một phương và sàn hai phương
Sàn một phương và sàn hai phương có sự khác biệt rõ rệt về khả năng chịu lực và cách truyền tải trọng xuống dầm. Hiểu đúng đặc điểm của từng loại sẽ giúp tối ưu kết cấu và tiết kiệm chi phí thi công.
Sàn một phương
Sàn một phương là loại sàn mà tải trọng chỉ truyền theo một hướng, thường gặp ở các ô sàn có hai cạnh đối diện được dầm đỡ. Nếu ô sàn có bốn cạnh đỡ nhưng tỷ lệ cạnh dài gấp đôi cạnh ngắn, nó vẫn được coi là sàn một phương do tải trọng chủ yếu truyền theo phương ngắn hơn, không ảnh hưởng nhiều đến phương còn lại.
Sàn hai phương
Sàn hai phương có bốn cạnh được dầm đỡ và tỷ lệ cạnh dài/cạnh ngắn nhỏ hơn 2. Trong loại sàn này, tải trọng phân bố đều trên cả hai phương, giúp kết cấu làm việc hiệu quả hơn, giảm biến dạng và tăng độ bền.
Nguyên tắc bố trí thép sàn 1 phương
Sàn nhà đóng vai trò quan trọng trong việc chịu tải trọng và truyền lực xuống móng. Vì vậy, việc bố trí thép sàn 1 phương cần tuân thủ chặt chẽ các nguyên tắc kỹ thuật nhằm đảm bảo chất lượng và khả năng chịu lực tối ưu.
Nguyên tắc bố trí thép sàn 1 phương
- Thép chịu lực chính phải được đặt ở vị trí có chiều cao làm việc tối đa (h0), tức là khoảng cách từ mép bê tông chịu nén đến trọng tâm của thanh thép chịu kéo.
- Lớp bê tông bảo vệ thép cần đạt độ dày tối thiểu 15mm, đồng thời phải lớn hơn đường kính của thanh thép (D thép) để đảm bảo tuổi thọ và hạn chế ăn mòn.
Bố trí thép sàn 1 phương đúng kỹ thuật để tối ưu chịu lực
Sàn một phương có hệ thống chịu lực chính theo một hướng, vì vậy cần bố trí thép đúng nguyên tắc để tăng cường khả năng chịu tải. Các yếu tố quan trọng cần lưu ý:
- Đảm bảo tiết diện thép phù hợp và khoảng cách đan thép hợp lý.
- Thép neo vào dầm phải đúng tiêu chuẩn:
- Thép tròn trơn cần được uốn cong khi neo vào dầm.
- Lớp thép trên có chiều dài neo tối thiểu 30D.
- Lớp thép dưới có chiều dài neo tối thiểu 20D.
Hướng dẫn bố trí thép sàn 1 phương chuẩn kỹ thuật
Bố trí thép sàn 1 phương đúng kỹ thuật không chỉ đảm bảo khả năng chịu tải tối ưu mà còn giúp kết cấu bền vững, hạn chế nguy cơ nứt vỡ trong quá trình sử dụng. Dưới đây là các bước quan trọng cần tuân thủ.
1. Xác định phương bố trí thép sàn 1 phương
Trước khi tiến hành thi công, cần xác định rõ phương chịu lực chính của sàn. Với sàn một phương, thép chịu lực chính sẽ được đặt theo phương vuông góc với dầm chịu lực. Việc này giúp tối ưu hóa khả năng chịu tải và giảm thiểu biến dạng.
2. Bố trí thép lớp dưới
Rải thép lớp dưới theo phương cạnh ngắn trước, sau đó mới rải theo phương cạnh dài.
Chiều dài neo phải được tính từ mép dầm, đảm bảo móc thép đúng kỹ thuật.
Đánh dấu trước vị trí đặt thép bằng phấn màu để đảm bảo khoảng cách chính xác giữa các thanh.
3. Bố trí thép gối (thép chịu mômen âm)
Thép gối đặt tại vị trí giao giữa sàn và dầm để chịu lực tại các điểm uốn.
Đảm bảo chiều dài neo từ mép dầm đến hết phần thép gối theo tiêu chuẩn thiết kế.
4. Lắp đặt thép cấu tạo
Dùng thép Ø8 A200 hoặc A300 để tạo khung giữ vị trí thép chịu lực.
Thép cấu tạo giúp ổn định hệ thống thép trong quá trình thi công.
5. Sử dụng cục kê bảo vệ lớp thép sàn 1 phương
Cục kê bê tông giúp cố định vị trí thép, tạo khoảng cách bảo vệ lớp bê tông phủ.
Kích thước phổ biến là 1×2 cm với độ dày 2.5 – 3 cm, tránh hiện tượng thép bị cháy hoặc dịch chuyển khi đổ bê tông.
6. Đảm bảo đủ thép tại vùng chịu lực
Tại các vị trí giao nhau giữa hai lớp thép gối, cần đặt đủ số lượng để tăng khả năng chịu lực.
Tránh tình trạng bỏ sót hoặc lắp đặt không đúng vị trí gây ảnh hưởng đến độ bền kết cấu.
7. Chọn loại thép phù hợp
Thép mũ phải sử dụng loại Ø10 trở lên để đảm bảo khả năng chịu tải.
Không sử dụng thép Ø6 hoặc Ø8 vì khi đổ bê tông, thép có thể bị lún, làm giảm khả năng chịu lực của sàn.
Thực hiện đúng các bước trên giúp sàn một phương đạt độ bền cao, tối ưu hiệu suất chịu lực và kéo dài tuổi thọ công trình.
Những điểm quan trọng khi thi công thép sàn 1 phương
Việc bố trí và nghiệm thu thép sàn một phương có vai trò quyết định đến chất lượng và độ bền của công trình. Chỉ cần sai lệch nhỏ trong quá trình lắp đặt cũng có thể làm giảm khả năng chịu lực của sàn, ảnh hưởng đến an toàn và tuổi thọ kết cấu. Dưới đây là những yếu tố quan trọng cần lưu ý:
>>> Xem thêm: Công thức tính thép dầm cơ bản trong tiêu chuẩn chủ thầu nên biết
Đan thép sàn chuẩn xác
Khoảng cách giữa các thanh thép phải tuân theo thiết kế, đảm bảo không cong vênh, không sai lệch. Thép phải được buộc chắc chắn để không bị xô dịch trong quá trình thi công, đặc biệt là khi đổ bê tông.
Kê thép sàn đúng kỹ thuật
Thép sàn phải được kê cách mặt sàn theo đúng chiều dày lớp bê tông bảo vệ. Đặc biệt, thép lớp trên không được đặt giữa chiều dày sàn hoặc bị ép xuống ván khuôn. Cần sử dụng cục kê bê tông đầy đủ để duy trì khoảng cách và tránh xô lệch.
Nối thép hợp lý
Mối nối thép sàn 1 phương phải đúng tiêu chuẩn, không đặt tại vị trí chịu lực lớn hoặc điểm uốn cong như giữa các ô nhịp sàn (lớp dưới) và tại gối (lớp trên). Số lượng thanh nối không vượt quá 50% tiết diện cốt thép và phải được bố trí so le để đảm bảo độ bền kết cấu.
Thép sàn 1 phương là giải pháp phù hợp cho nhiều công trình dân dụng và công nghiệp, giúp tối ưu chi phí mà vẫn đảm bảo độ bền chắc. Việc tuân thủ nguyên tắc bố trí đúng kỹ thuật sẽ giúp sàn chịu lực tốt và kéo dài tuổi thọ. Nếu bạn cần tư vấn chi tiết hơn, đừng ngần ngại liên hệ ngay với WEDO để có giải pháp phù hợp nhất!
