Trên thực tế, hiện nay rất nhiều trường hợp cá nhân, hộ gia đình hoặc doanh nghiệp xây dựng công trình một cách tự phát, không tuân thủ quy định pháp luật. Kéo theo đó là hậu quả bị xử phạt hành chính, thậm chí yêu cầu tháo dỡ khẩn cấp. Dưới đây là quy định về phá dỡ công trình cũ mà WEDO chia sẻ giúp bạn có thể tham khảo để nắm rõ các kiến thức cần thiết.
MỤC LỤC
Khi nào thì thực hiện thủ tục phá dỡ công trình xây dựng?
Theo quy định tại Khoản 44 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi năm 2020, cơ quan có thẩm quyền thực hiện việc phá dỡ công trình trong các trường hợp sau:
- Giải phóng mặt bằng: Phá dỡ nhằm phục vụ xây dựng công trình mới hoặc công trình tạm. Giải phóng mặt bằng là quá trình di dời nhà cửa, cây cối, công trình và dân cư trên vùng đất quy hoạch để mở rộng, cải tạo hoặc xây dựng mới. Điều này thường diễn ra khi có quyết định thu hồi đất từ cơ quan Nhà nước.
- Công trình tạm: Những công trình này phục vụ thi công xây dựng công trình chính hoặc cho các hoạt động tạm thời khác trong thời gian quy định. Việc xây dựng công trình tạm phải được Ủy ban nhân dân cấp quận/huyện cấp phép.
- Công trình xuống cấp: Các công trình có chất lượng kém, có nguy cơ sụp đổ gây nguy hiểm cho cộng đồng và các công trình lân cận.
- Phòng chống thiên tai: Để phòng, chống và khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, dịch bệnh hoặc để thực hiện nhiệm vụ cấp bách đảm bảo quốc phòng, an ninh, đối ngoại theo quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
- Công trình vi phạm quy định: Bao gồm công trình tự ý xây dựng trong khu vực cấm, lấn chiếm hành lang bảo vệ công trình quốc phòng, an ninh, thủy lợi, đê điều, năng lượng, di tích lịch sử – văn hóa, giao thông, và các khu vực bảo vệ công trình khác theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, các công trình nằm trong khu vực có nguy cơ lở đất, lũ quét, lũ ống (trừ công trình xây dựng để khắc phục các hiện tượng này).
- Không đúng quy hoạch: Các công trình xây dựng không phù hợp với quy hoạch xây dựng đã được phê duyệt.
- Không có giấy phép xây dựng: Công trình bắt buộc phải có giấy phép xây dựng nhưng không có khi thực hiện xây dựng.
- Sai nội dung giấy phép: Các công trình được cấp giấy phép xây dựng nhưng thi công sai nội dung giấy phép.
- Lấn chiếm đất: Công trình xây dựng lấn chiếm đất công hoặc đất thuộc quyền sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác.
- Sai thiết kế phê duyệt: Trường hợp được miễn giấy phép xây dựng nhưng công trình thi công sai thiết kế xây dựng đã được phê duyệt.
Quy định về phá dỡ công trình xây dựng cũ theo tiêu chuẩn
Theo Điều 118 Luật Xây dựng 2014, được sửa đổi và bổ sung tại Khoản 44 Điều 1 Luật Xây dựng năm 2020, quy trình phá dỡ công trình được thực hiện như sau:
Bước 1: Lập phương án và giải pháp phá dỡ công trình
Đối với các công trình cần phải có quyết định phá dỡ hoặc cưỡng chế phá dỡ, cơ quan Nhà nước sẽ ra quyết định tương ứng. Phương án và giải pháp phá dỡ phải đảm bảo tuân thủ các nội dung sau:
- Căn cứ lập phương án và giải pháp phá dỡ công trình.
- Thông tin chung về công trình và các hạng mục cần phá dỡ.
- Danh mục các tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật được áp dụng.
- Thiết kế chi tiết phương án phá dỡ.
- Tiến độ và kinh phí thực hiện.
- Các nội dung khác có liên quan (nếu có).
Bước 2: Thẩm tra và phê duyệt
Đối với những công trình có ảnh hưởng lớn đến lợi ích và an toàn cộng đồng, sau khi lập phương án phá dỡ, công đoạn tiếp theo là thẩm tra và phê duyệt thiết kế phương án và các giải pháp phá dỡ.
Bước 3: Tổ chức thi công phá dỡ công trình
Bước 4: Giám sát và nghiệm thu công tác phá dỡ
Trong suốt quá trình phá dỡ, cần thực hiện giám sát chặt chẽ và nghiệm thu các công việc để đảm bảo an toàn và tuân thủ đúng các quy định đã đề ra.
Mức xử phạt đối với công trình xây dựng trái phép
Với những công trình xây dựng trái phép, ngoài việc phải tháo dỡ, chủ công trình còn phải chịu trách nhiệm hành chính với các mức phạt theo quy định.
Theo Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP, các hành vi vi phạm quy định trật tự xây dựng, không tuân thủ quy định về phá dỡ công trình cũ được xử lý như sau:
Xây dựng sai nội dung giấy phép đối với các trường hợp sửa chữa, cải tạo, di dời công trình và giấy phép xây dựng có thời hạn:
- Đối với nhà ở riêng lẻ: bị phạt từ 15 triệu đến 20 triệu đồng.
- Đối với nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa hoặc các công trình khác: bị phạt từ 25 triệu đến 30 triệu đồng.
- Đối với công trình yêu cầu lập báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng: bị phạt từ 70 triệu đến 90 triệu đồng.
Tổ chức thi công gây lún, nứt, hư hỏng hạ tầng kỹ thuật, công trình lân cận hoặc gây nguy cơ sụp đổ nhưng không gây thiệt hại về sức khỏe, tính mạng:
- Đối với nhà đẹp riêng lẻ: bị phạt từ 30 triệu đến 40 triệu đồng.
- Đối với nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa hoặc các công trình khác: bị phạt từ 50 triệu đến 60 triệu đồng.
- Đối với công trình yêu cầu lập báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng: bị phạt từ 80 triệu đến 100 triệu đồng.
>> Xem thêm: Bật mí công dụng của bản vẽ nhà trong xây dựng
Trên đây là toàn bộ quy định về phá dỡ công trình cũ theo quy chuẩn pháp luật để bạn tham khảo. Mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ Hotline để nhận tư vấn kỹ càng.
